Durmuş ýalpyldawuk gaplamalardan, kosmetiki çüýşelerden, miwe gaplaryndan we başga-da köp zat, ýöne köpüsi plastiki hapalanmaga kömek edýän zäherli we durnuksyz materiallardan ýasalýar.
Recentlyakynda Angliýadaky Kembrij uniwersitetiniň gözlegçileri ösümlikleriň, miweleriň we gök önümleriň öýjük diwarlarynyň esasy gurluşy bolan sellýulozadan durnukly, zähersiz we biodegrirlenip bilinýän ýalpyldawuk döretmegiň usulyny tapdylar.Degişli makalalar 11-nji tebigat materiallary theurnalynda çap edildi.
Sellýuloza nanokristallaryndan ýasalan bu ýalpyldawuk, janly reňkler öndürmek üçin ýagtylygy üýtgetmek üçin gurluş reňkini ulanýar.Mysal üçin, tebigatda kebelek ganatlarynyň we tawus ýelekleriniň ýalpyldawuklary bir asyrdan soň öçmejek gurluş reňkiniň ajaýyp eserleridir.
Gözlegçileriň pikiriçe, öz-özüňi ýygnamak usullaryny ulanyp, sellýuloza açyk reňkli filmleri öndürip biler.Sellýuloza erginini we örtük parametrlerini optimizirlemek bilen gözleg topary, materialyň rulonlarda köpçülikleýin öndürilmegine mümkinçilik berýän öz-özüni ýygnamak prosesine doly gözegçilik edip bildi.Olaryň işi bar bolan senagat ölçegli maşynlar bilen utgaşýar.Söwda taýdan elýeterli sellýuloziki materiallary ulanyp, bu ýalpyldawuk saklaýjy asmana öwürmek üçin diňe birnäçe ädim gerek.
Gözlegçiler uly göwrümde sellýuloza filmlerini öndürenlerinden soň, ýalpyldawuk ýa-da pigment täsir etmek üçin ulanylýan bölejiklere ýerleşdirýärler.Pelletler biodegrirlenip bilinýän, plastmassa we zäherli däl.Mundan başga-da, bu proses adaty usullardan has az energiýa talap edýär.
Olaryň materiallary kosmetikada giňden ulanylýan plastik ýalpyldawuk bölejikleri we ownuk mineral pigmentleri çalyşmak üçin ulanylyp bilner.Gündelik ulanylanda ulanylýan ýalpyldawuk poroşoklar ýaly adaty pigmentler durnuksyz materiallar bolup, topragy we ummanlary hapalaýar.Adatça, pigment minerallary 800 ° C-den ýokary temperaturada gyzdyrylmaly we pigment bölejikleri emele gelýär, bu hem tebigy gurşawa amatly däl.
Topar tarapyndan taýýarlanan sellýuloza nanokristal filmi, agaçdan ýasalan kagyzdan edil edilişi ýaly, bu materialy ilkinji gezek senagata öwürýän ýaly, “togalanmak” prosesi arkaly uly göwrümde öndürilip bilner.
Europeewropada kosmetika pudagy her ýyl takmynan 5500 tonna mikroplastikany ulanýar.Kagyzyň uly awtory, Kembrij uniwersitetiniň Yusufusuf Hamid himiýa kafedrasyndan professor Silwiýa Wignolini önümiň kosmetika pudagynda öwrülişik bolup biljekdigine ynanýandyklaryny aýtdy.
Iş wagty: Noýabr-22-2022